پیوند اشتراکی چیست؟
تاریخ انتشار: ۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۸۴۱۲۰
صدای ایران- پیوند کووالانسی (به انگلیسی: Covalent bond) یا رابطه اشتراکی[۱] یا بند همارزا یک نوع رابطه شیمیایی در شیمی است. در ترکیب یونی، اتمها با از دست دادن یا گرفتن الکترون، مدار بیرونی خود را پر میکنند. اما در رابطه اشتراکی (کووالانسی) اتمها میتوانند با اشتراک الکترونها مدار خودشان را پر کنند و به آرایش هشتایی پایدار گاز نجیب بعد از خودشان برسند پیوند کووالانسی بین نافلزات مشابه یا غیرمشابه با اشتراک الکترونهای مدار آخر انجام میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پیوند کووالانسی در اثر نیروی جاذبهٔ الکتریکی به وجود میآید؛ به طور مثال هنگامی که دو اتم هیدروژن به هم نزدیک میشوند، جاذبهٔ الکتریکی بین آنها ایجاد میشود و دو اتم با همرسانی یک جفت الکترون کنار هم میمانند. پیوند کووالانسی اغلب بین دو اتم نافلز است؛ مثلاً یک اتم کربن با چهار اتم هیدروژن چهار پیوند کووالانسی در یک مولکول به وجود میآورند که به متان معروف است.
ر اساس نظریه لوویس، پیوند کووالانسی نتیجه اشتراک یک جفت الکترون (=دو الکترون) بین دو اتم است. بر این اساس، الکترونهای مشترک توسط هسته هر دو اتم جذب میشوند و مانند چسب، منجر میشوند که دو هسته نزدیک به هم بمانند و اتمها به هم پیوند (اتصال) یابند. طبق نظریه لوویس، اتم هر عنصر تا جایی پیوند برقرار میکند که جمع الکترونهای پیوندی (=الکترونهای مشترک) و الکترونهای نا پیوندی آخرین لایه الکترونیاش برابر با ۸ شود (مشابه گازهای نجیب؛ به جز هیدروژن که همانند هلیم، و فقط دارای ۲ الکترون میشود). این قاعده به قاعده هشتتایی (هشتایی) یا همان اوکتت (Octet) معروف است.[۲]
پیوند کووالانسی و مکانیک کوانتوم[ویرایش]
پس از ارائه معادلات مربوط به مکانیک کوانتوم و پیدایش شیمی کوانتوم، نگاه تازهای به پیوند کووالانسی شکل گرفت. طبق توصیف کوانتومی، پیوند کووالانسی نتیجه برهمکنش دو اوربیتال اتمی است که نتیجهاش ایجاد اوربیتالهای مولکولی میباشد. بر این اساس، الکترونهایی که در اتمها و درون اوربیتال مولکولیها بودهاند؛ پس از برقراری پیوند هم باید درون اوربیتالهایی باشند که متعلق به کل مولکول هستند و بدین ترتیب الکترونهای پیوندی در فضای گستردهای اطراف دو یا چند هسته گردش میکنند و از این طریق، کل ساختار را به هم متصل نگه میدارند.[۳]
پیوندهای قطبی و غیرقطبی[ویرایش]
اگر الکترونهای پیوند کووالانسی به شکل متقارن بین دو هسته گردش کنند، میگوییم یک پیوند کووالانسی غیرقطبی داریم؛ اما اگر الکترونها بیشتر وقت خود را نزدیک به یکی از هستهها باشند (بهطور میانگین به یک هسته نزدیکتر و از یک هسته دورتر باشند)، میگوییم پیوند کووالانسی قطبی داریم؛ بدین معنی که یک سمت تجمع بار منفی داریم و سمت دیگر کمی از بار منفی خالی شدهاست. بر اساس شکلگیری پیوندهای کووالانسی قطبی و غیرقطبی، پائولینگ مفهوم الکترونگاتیوی را شکل داد.[۲]
پیوندهای چندگانه[ویرایش]
در بسیاری موارد، بیش از دو الکترون بین دو هسته بهطور مشترک قرار میگیرند؛ مثلاً در مولکول اکسیژن، ۴ الکترون (۲ جفت الکترون) بین اتمهای اکسیژن مشترک هستند. در مولکول نیتروژن هم ۳ جفت الکترون مشترک بین دو اتم وجود دارد. در اصطلاح گفته میشود پیوند بین اکسیژنها در مولکول اکسیژن از نوع پیوند دوگانه و پیوند بین نیتروژنها در مولکول نیتروژن از نوع پیوند کووالانسی سهگانه است.[۲] در موارد اندکی هم پیوند کووالانسی چهارگانه دیده شدهاست.
طول و انرژی پیوند
فاصلهٔ بین اتمهای متصل به هم را طول پیوند میگویند. هر چه طول پیوند کمتر باشد، انرژی آن بیشتر است. انرژی پیوند، انرژی لازم برای غلبه بر نیروی جاذبهٔ بین اتمهاست و واحد آن کیلو ژول بر مول (kJ/mol) است. پیوندهای چندگانه نسبت به پیوندهای ساده (یگانه) بین همان اتمها، دارای طول پیوند کمتر و انرژی پیوند بیشتر هستند.[۲] به طور نمونه، پیوند بین اتمهای کربن در اتان، اتِن و اتین به ترتیب از نوع ساده، دوگانه و سهگانه است. در نتیجه طول پیوند کربن-کربن از اتان به اتین کاهش مییابد و انرژی پیوند زیاد میشود.[۴]
نقطهٔ ذوب و جوش جامدهای مولکولی (مثل آب) خیلی پایینتر از ترکیبات یونی است. اکثر این ترکیبها نارسانای برق هستند. جامدهای کووالانسی (نظیر الماس) به دلیل ساختار یکپارچه، نقطه ذوب و جوش بسیار بالایی دارند.
منابع
↑ «» [] همارزِ «» (به انگلیسی: covalent bond)؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. . فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۷-۱ (ذیل سرواژهٔ )
منبع: صدای ایران
کلیدواژه: انرژی پیوند الکترون ها طول پیوند بین اتم اتم ها دو اتم بین دو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۸۴۱۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای طرح سرشاخه کاری درختان گردو در زارچ
کریمی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان زارچ گفت: با توجه به اینکه سطح زیرکشت درختان گردو در روستای دربید قابل توجه میباشد و برخی از درختان منطقه از ارقام کم محصول و کم کیفیت میباشد بحث اصلاح درختان گردو در این منطقه در دستور کار جهاد کشاورزی شهرستان قرار گرفت و بحث پیوند این درختان با ارقام پرمحصول مطرح شد.
وی افزود: امیدواریم با اجرای این طرح افزایش سودآوری و بهره وری در منطقه را شاهد باشیم.
طرح سرشاخه کاری درختان گردو با همکاری معاونت بهبود تولیدات گیاهی و مدیریت امور باغبانی سازمان جهاد کشاروزی در روستای دربید که از روستاهای ییلاقی شهرستان میباشد و سطح زیرکشت گردو قابل توجهی دارد اجرا شد.
پیوند سرشاخه کاری گردو یا عمل تغییر تاج درختان مسن به فعالیتی گفته میشود که با پیوند نوع رقم تاج درخت را تغییر داده و با این کار کیفیت و میزان عملکرد درخت را افزایش داد، در این کار پس از پیوند درخت به هر روشی باید تا یک سال از درخت مراقبت کرد؛ و از لحاظ چیدن و برداشت محصول بسیار راحتر میباشد؛ و باعث تولید یکدست و بالا رفتن بازار پسندی محصول خواهد داشت.
باشگاه خبرنگاران جوان یزد یزد